جراحی لیزر فرایند ساده ای است که بسته به سطح تصحیحی که مورد نیاز است از چند ثانیه تا چند دقیقه طول می کشد . اما شما پس از انجام جراحی لیزر چشم با بهبود چشمگیری مواجه خواهید شد که واقعا قابل توجه است . لیزر پیشرفته با پرتوهای سرد ابزار دقیقی است که با شکل دادن سطح قرنیه و اصلاح نواقص بسیار ریز آن بینایی شما را واضح تر و شفاف تر می کند . اکثریت قریب به اتفاق بیماران ما شگفت زده شده اند که چگونه آنها اینقدر سریع بهبود می یابند و با چه سرعتی می توانند از زندگی بدون عینک و لنزهای تماسی لذت ببرند .
جراحی لیزری اصلاح عیوب انکساری که به طور متداول به لیزیک شهرت یافته ، شایعترین روش اصلاح عیوب انکساری ( دوربینی ، نزدیکبینی و آستیگماتیسم ) در سراسر دنیاست ، ولی در واقع باید گفت برای اصلاح عیوب انکساری چشم و برداشتن عینک از 2 روش لیزری تراش سطحی و تراش عمقی استفاده میشود . تراش سطحی شامل PRK، لازک و اپیلیزیک و روش تراش عمقی شامل لیزیک و فمتولیزیک است .
ليزيک
كلمه ليزيک به معنی ليزر در ضخامت قرنيه می باشد ( Laser Assisted in Situ Keratomileusis LASIK ) . در ليزيک دوره بهبودی کوتاه است و اين عمل در افرادی که نزديک بينی ، دوربينی و آستيگماتيسم دارند ، موثر بوده و باعث کاهش وابستگی فرد به عينک و لنز تماسی مي شود .
تاکنون مليونها نفر در سراسر جهان تحت اين عمل مهيج و جالب قرار گرفته اند . استفاده از ليزيک برای اصلاح نزديک بيني و آستيگماتيسم درسال1998 مورد تاييد FDA ( سازمان نظارت بر مواد غذايي و دارويی آمريكا ) قرار گرفته است . در آمريکا در سال 1999 ميلادي قريب به يک مليون نفر و در رسال 2000 ميلادي حدود 1300000نفر ليزيک شده اندو اکنون سالانه بيش از دو ميليون نفر تحت روش هاي اصلاح عيوب انكساري با ليزر قرار مي گيرند.اکثر افرادي که از عينک و يا لنز تماسي استفاده مي کنند، از اين عمل سود مي برند.
عمل لیزیک چشم ؛ مفید یا مضر ؟
عمل لیزیک یک شکل از جراحی لیزر است که قادر است طیف وسیعی از نزدیک بینی و آستیگماتیسم و دوربینی را اصلاح کند. در این فرم، عمل بهبود دید سریع بوده و ناراحتیهای پس از عمل کمتر است.
شرایط لازم برای انجام عمل لیزیک چیست ؟
- فرد بالای 18 سال سن داشته باشد . اما در برخی موارد کودکان کمسن دارای یک چشم با نزدیک بینی شدید و یک چشم با دید طبیعی هستند ، ممکن است تحت عمل لیزیک قرار گیرند .
- طی شش ماه شماره عینک فرد ثابت مانده باشد .
- در افراد با نزدیک بینی 1 تا 10 دیوپتر یا آستیگماتیسم کمتر از 4 دیوپتر و همچنین افرادی که دوربینی 1 تا 6 دیوپتر دارند ، این عمل قابل انجام است .
- زنان باردار یا شیرده نمی توانند این عمل را انجام دهند .
- بهتر است برخی داروها مصرف نشوند ؛ در مورد اینکه چه دارویی مصرف می کنید ، قبل از جراحی چشم پزشک خود را مطلع سازید .
- وجود برخی بیماری های چشمی و سیستمیک مانع انجام جراحی لیزیک می شود ، قبل از جراحی در مورد وجود هرگونه بیماری ، با چشم پزشک خود مشورت کنید.
- فرد انتظارات واقعگرایانه از عمل جراحی و نتایج آن داشته باشد ، نه غیر واقعی و خیالی
عمل لیزیک چطور انجام می شود ؟
این عمل جراحی بسیار ساده و سرپایی بوده و با استفاده از قطره بیحسی و بدون درد و هیچگونه تزریقی انجام میشود.
در هر چشم طول مدت جراحی حدود 5 دقیقه و طول مدت لیزر هم 5 تا 20 ثانیه است.
پس از عمل لیزیک ، تا چند ساعت احساس سوزش و جسم خارجی و اشک ریزش وجود دارد ، اما معمولا نیازی به داروی ضد درد نیست و اغلب روز بعد از عمل میتوان به کار روزانه بازگشت.
فرادی که از لنز تماسی نرم استفاده میکنند ، حداقل یک هفته قبل از انجام معاینات و عمل از لنز خود استفاده نکنند و برای کسانی هم که از لنز تماسی سخت استفاده میکنند ، این زمان به مدت سه هفته قبل از معاینه یا عمل لیزیک افزایش پیدا میکند
می توان هر دو چشم را با هم لیزیک کرد ؟
مطالعات نشان داده است نتیجه عمل جراحی در صورتی که دو چشم در یک جلسه عمل شوند ، یا اینکه هر چشم در یک جلسه تحت عمل جراحی قرار گیرد ، یکسان خواهد بود .
اغلب بیماران درمی یابند که راحت تر است ، هر دو چشم یک جا عمل شوند .
بعد از عمل لیزیک چه باید کرد ؟
- خارش و مالیدن چشمها به خصوص در چند روز اول ممنوع است .
- از شستشوی سر و صورت و استحمام تا برداشتن لنز پانسمانی باید خودداری کرد .
- تا سه هفته استخر و سونا نرفت.
- از آرایش کردن چشم ها تا یک هفته پس از عمل خودداری کرد.
- از شنا در استخر و دریا تا یک ماه پس از عمل باید خودداری کرد .
عوارض عمل لیزیک چیست ؟
اصلاح بیش از حد ، دیدن هاله ، ناراحتی در نگاه کردن به چراغ در شب ، وجود مشکل دید به هنگام رانندگی در شب و سختی مطالعه از عوارض بعد از عمل لیزیک هستند که در هفتههای اول بعد از عمل وجود دارند و پس از گذشت چند هفته برطرف میشوند .
از دیگر عوارض این عمل ، عفونت قرنیه است که بسیار نادر بوده و ممکن است از هر 4000 نفر که تحت جراحی قرار میگیرند ، یک نفر دچار عفونت قرنیه شود که اغلب با دارو بهبود مییابد.
حدود دو درصد احتمال پیشرفت نزدیک بینی وجود دارد که این شرایط پس از 3 تا 6 ماه میتواند مقداری پیشرفت کرده و یا اصلاح نشود که در این صورت میتوان آن را مجددا با لیزر اصلاح کرد.
تکنیک عمل لیزر PRK
قسمت اعظم مراحل عمل لیزر PRK شبیه عمل LASIK است ؛ اما تفاوت عمده در این است که در لیزیک پس از برداشتن لایهای از قرنیه ، با لیزر مقداری بافت از قسمت میانی ضخامت قرنیه تراشیده میشود ولی در لیزر PRK ، انرژی لیزر بر سطح قرنیه اعمال میشود .
قبل از عمل ، معاینه کامل پزشکی و چشمی انجام میشود . انکسار سنجی دقیقی برای تعیین نمره چشم انجام میشود . نقشه اپتیکی خاصی بنام «توپوگرافی» یا «ارب اسکن» نیز جهت ارزیابی وضعیت اپتیکی قرنیه باید تهیه شود . ضخامت قرنیه نیز با روشی بنام «پاکی متری» اندازهگیری میشود .
در هنگام عمل جراحی ، با ماده ضد عفونیکننده ( بتادین ) پلک ها و دور چشمها ضدعفونی میشوند . قطرههای بیحسی و آنتی بیوتیک به داخل چشم ریخته و بیمار روی تخت در مقابل میکروسکوپ دراز میکشد .
وسیله مخصوصی به نام «اسپکولوم» به آرامی در چشمتان گذاشته میشود تا پلک هایتان را از هم باز نگه دارد ؛ طوری که شما نمیتوانید پلک بزنید ولی میتوانید چشمتان را حرکت دهید . چشم با سرم شستشو داده میشود . لایه سلول های محافظ سطحی قرنیه برداشته میشود . جراح از شما میخواهد که به نور کوچک قرمز رنگ چشمک زن داخل میکروسکوپ خیره شوید . اگر در تمام طول عمل نتوانستید مرتباً به نور خیره شوید ، نگران نباشید ؛ زیرا اکثر دستگاههای لیزر امروزی مجهز به رادار میباشند و حرکتهای چشم شما را تعقیب میکنند . جراح با استفاده از «لیزر اگزایمر» نزدیک بینی ، دور بینی یا آستیگماتیسم شما را اصلاح میکند . دستگاه لیزر اگزایمر با برنامه محاسبه شده بر اساس اندازهگیریهای قبل از عمل ، دسته امواج نور لیزر را به نقاط مشخص قرنیه میتاباند تا عیب انکساری چشم شما با دقت تصحیح شود . بسته به شماره چشم ، زمان لیزر در هر چشم معمولاً ۱–۲ دقیقه طول میکشد . سپس لنز تماسی نرم پانسمان کنندهای روی قرنیه گذاشته میشود تا ترمیم لایه سطح قرنیه تسریع شود . در پایان ، اسپکولوم از چشم خارج میشود و تکنسین اتاق عمل یک قطره آنتی بیوتیک دیگر در هر چشم شما میریزد .
چند ساعتی پس از عمل چشمتان درد و سوزش خواهد داشت . روز بعد جهت معاینه و کنترل به پزشک مراجعه کنید . چند روز اول پس از عمل ممکن است احساس جسم خارجی در چشم داشته باشید که طبیعی است . پس از گذشت یک روز از عمل بینایی شما بهبود قابل توجهی خواهد داست اما برای رسیدن به دید نهایی چند هفته زمان لازم است ؛ بنابراین تا ترمیم محل عمل و کامل شدن بیناییتان باید مدتی صبر کنید . اوایل پس از عمل ممکن است چشمتان به نور حساس باشد یا نور چراغها در شب پخش باشد که این وضع به تدریج بهتر میشود ؛ لذا در طی چند هفته اول پس از عمل در محیط بیرون از منزل از عینک آفتابی استفاده کنید.
بیماران مناسب PRK :
در ایالات متحده PRK برای درمان میوپی از ۱- تا ۷- دیوپتر تأیید شدهاست . امروزه با توجه به عوارض کم PRK اکثر چشم پزشکان گرایش مجددی به این عمل پیدا کردهاند؛ به طوریکه در شرایط مساوی عمل PRK را ترجیح میدهند . در افرادی که ضخامت قرنیه کم است ، افراد ورزشکار و ارتشیها PRK مناسب تر است .
مزایای عمل PRK :
- برای نزدیک بینی ، دور بینی و آستیگماتیسم کم تا متوسط مناسب تر است .
- طول زمان عمل نسبت به لیزیک کوتاهتر است .
- به میکروکراتوم و تکنولوژی مربوطه نیاز ندارد .
- در قرنیههای نازک قابل انجام است .
- در افراد ارتشی و ورزشکاران مناسب تر است .