یک معاینه کامل چشم پزشکی بسیار فراتر از تعیین عیوب انکساری چشم و شماره عینک مناسب است . در واقع یک معاینه چشم پزشکی شامل مراحل مختلفی است که بسیاری از اختلالات چشمی را در مراحل اولیه تشخیص داده و در صورت اقدام به موقع مانع از پیشرفت آنها می شود . معاینه کامل چشم پزشکی مراحل متعددی دارد بطوریکه معاینه کامل حدود یک ساعت وقت می گیرد .

در معاینات چشم پزشکی چه اختلالاتی بررسی می شود ؟ 

علاوه بر معاینه چشم از نظر نیاز به عینک یا لنز تماسی ، چشم ها از نظر ابتلا به بیماری ها و همه مواردی که ممکن است به اختلال دید منجر شود ، بررسی می شوند . این اختلالات می تواند شامل موارد زیر باشد :

عیوب انکساری : عیوب انکساری شامل نزدیک بینی ، دوربینی و آستیگماتیسم است . در اغلب مواقع با تجویز عینک و یا لنز تماسی ، عیوب انکساری درمان می شوند .

تنبلی چشم :  تنبلی چشم زمانی رخ می دهد که یا چشم ها انحراف دارند و یا شماره یکی از چشم ها بطور قابل ملاحظه ای با چشم دیگر تفاوت دارد . مغز تصویر مخدوش از چشم منحرف و یا معیوب را حذف می نماید . چشمی که از نظر تنبلی چشم درمان نشده می تواند روند تکاملی بینایی را مختل نموده و سبب اختلال دایمی بینایی در همان چشم شود . معمول ترین درمان تنبلی چشم ، بستن چشم سالم برای یک دوره زمانی خاص است .

انحراف چشم : استرابیسم در واقع همان انحراف چشم و یا لوچی است . پزشک نحوه حرکات چشم های شما را ارزیابی می کند تا اینکه ببیند آیا دو چشم باهم هماهنگ حرکت می کنند . انحراف چشم سبب مشکلاتی در درک عمق شده و زمینه ای برای تنبلی چشم محسوب می شود .

معاینه چشم پزشکی کامل توسط چشم پزشک انجام شده و شامل تست هایی است که تمامی جنبه های بینایی را در بر خواهد گرفت . بر اساس نتایج معاینه شما ممکن است چشم پزشک درمان مناسب بیماری چشم تان را پیشنهاد کند .

اختلال در هماهنگی حرکات دو چشم : اگر چشم های فرد به نظر هماهنگ بیایند ، ممکن است هنگام حرکت هماهنگ نباشند . عدم تعادل دید دوچشمی ممکن است سبب مشکلاتی از قبیل سردرد ، خستگی چشم و سایر مشکلاتی شود که مطالعه و دید نزدیک تان را دچار اختلال کند .

اختلالات تطابق : این مشکلات می تواند از عدم تمرکز کامل بینایی در بچه ها تا کاهش در توانایی های تطابق ( پیر چشمی ) در سنین بالاتر متفاوت باشد .

بیماری های چشمی : بسیاری از بیماری های چشمی مانند گلوکوم و یا رتینوپاتی دیابتی ممکن است در مراحل اولیه علایمی نداشته باشند . چشم پزشک ، چشم را از نظر وجود این بیماری ها کنترل می کند . در اغلب مواقع تشخیص به موقع این بیماری ها می تواند مانع بروز خطرات کاهش قابل ملاحظه بینایی فرد شود .

بیماری های غیر چشمی : چشم پزشک می تواند با توجه به تغییرات عروق چشم ، علایم اولیه بعضی بیماری های غیر چشمی را تشخیص دهد . چشم پزشک می تواند پیش از هر پزشک دیگر اولین علایم فشار خون بالا و یا بالا بودن کلسترول را به شما اطلاع دهد ؛ به عنوان مثال دیابت می تواند سبب نشت از عروق خونی شبکیه و یا خونریزی آنها و همچنین ورم لکه زرد شبکیه و در نهایت کاهش دید شما شود . چشم پزشک با معاینه کامل ، بسیاری از بیماری ها را تشخیص خواهد داد.

چرا معاینات غربالگری که در مهد کودک ها، مدارس و یا مراکز بهزیستی انجام می شود نمی تواند جایگزین معاینه کامل چشم پزشکی شوند ؟

معاینات غربالگری چشم پزشکی معاینات محدود چشمی هستند که می توانند افرادی را که در خطر مشکلات چشم پزشکی هستند تشخیص دهند . این ها آزمون های ساده ای هستند که ممکن است توسط یک بهورز مدرسه ، متخصص اطفال و یا دیگر مراقبین پزشکی و یا افراد داوطلب انجام شوند .

نمونه دیگری از این معاینات همان معایناتی است که در هنگام اقدام به اخذ گواهینامه رانندگی برای ارزیابی دید شما و مناسب بودن چشم شما برای رانندگی انجام می شود .

بسته به فردی که تست را انجام می دهد و جایی که تست انجام می شود ، غربالگری بینایی ممکن است مواردی مثل تاری دید و هماهـنگی کارکرد عضلانی چشم و بیماری های شایع چشمی را بررسی کند .

مراحل معاینه چشم پزشکی

گرفتن شرح حال : در این قسمت چشم پزشک از سابقه بیماری های چشمی ، زمان آخرین معاینه چشم پزشکی و شکایات احتمالی بینائی از شما سوال خواهد کرد. همچنین او درمورد شغل ، سرگرمی ها و تفریحات و در مورد سابقه خانوادگی بیماری های چشمی از شما سوال خواهد کرد .

سنجش (حدت بینائی) : انجام این تست در واقع به این معناست که چشمان شما چقدر خوب می بیند یا به عبارت دیگر وضوح و قدرت بینائی شما را محک می زند . اولین آزمایشی که شما در حین معاینات چشم پزشکی با آن مواجه خواهید شد ، دیدن چارت معروفی است که شامل حروف در اندازه های مختلف است . ابتدا شما باید در فاصله مناسب بسته به نوع چارت بایستید . از شما خواسته می شود که جهت حروف را که به تدریج کوچک تر می شود ، تشخیص دهید . کوچک ترین ردیفی که توسط چشم شما دیده می شود میزان دید چشمان شما خواهد بود .

حرکات چشمی : چشم پزشک از شما می خواهد که به یک هدف نزدیک ( معمولا” انگشت دست او ) نگاه کنید و حرکت انگشت دست یا خودکار را دنبال کنید . این آزمایش قابلیت حرکت چشمان شما را ارزیابی می کند . در اختلالات اعصاب چشمی که به عضلات چشم عصب دهی می کند و یا در صورت وجود مشکل در خود عضلات چشم ، این حرکات مختل می شوند .

ارزیابی مردمک : در این آزمایش یک منبع نورانی به چشم شما تابانده می شود تا واکنش مردمک به نور سنجیده شود .

تست پوشاندن چشم : این تست برای ارزیابی عمل کرد هم زمان دو چشم با یک دیگر است . در این آزمایش از شما خواسته می شود که در صورتی که دارای عیوب انکساری هستید عینک مخصوص خود را به چشم بزنید و سپس به یک نقطه دور در روی چارت حروف ثابت نگاه کنید . سپس چشم پزشک یکی از چشمان شما را می پوشاند . اگر چشم شما برای ثابت ماندن بر روی نقطه مورد نظر حرکت کند یعنی از آن چشم استفاده نمی شود و این می تواند نشانه ای از استرابیسم ( لوچی ) و یا تنبلی چشم باشد . برای تکرار آزمایش برای چشم دیگر چشم پزشک بعد از برداشتن پوشش از چشم اول چند ثانیه ای صبر می کند تا تعادل برقرار شود و سپس آزمایش را با چشم دیگر تکرار می کند . اگر چشمی که پوشش از روی آن برداشته شده حرکت کند ، این حالت phoria نامیده می شود . معنای این جمله این است که در هنگام استراحت هر دو چشم به سمت نقطه هدف نگاه نمی کنند بنابراین شما باید سعی کنید که هر دو چشم را روی یک نقطه ، ثابت نگاه دارید که این مسئله می تواند ایجاد فشار در چشم کرده (eye strain) و در نهایت باعث سردرد شود .

تست بررسی تطابق : هدف از انجام این آزمایش ، سنجش توانائی چشمان شما برای تطابق است . چشم پزشک از شما می خواهد که به یک نقطهء نزدیک نگاه کنید و سپس این هدف را تا بینی نزدیک و نزدیک تر می کند و از شما می خواهد اولین باری که آن را به صورت دو شئ می بینید ذکر کنید . در صورت نیاز بررسی های بیشتری روی چشم بیمار صورت می گیرد .